Άκης Τσοχατζόπουλος: Η άνοδος, η πτώση, η φυλακή και η 5η Απριλίου 2017

Υπήρξε ο άνθρωπος που λίγο έλειψε να γίνει ο διάδοχος του Ανδρέα Παπανδρέου. Αποτέλεσε τον μακροβιότερο υπουργός Άμυνας και όχι μόνο. Είχε θητεία σε πολλά διαφορετικά και σημαντικά υπουργεία. Ήταν ένας από τους πιο αγαπητούς πολιτικούς ολόκληρης της Ελλάδας. Αλλά, όπως συμβαίνει σε πολλούς τομείς της ζωής, έτσι και με τον Άκη Τσοχατζόπουλο, καθετί που ανεβαίνει μπορεί να πέσει. Και να πέσει με κρότο, προκαλώντας πάταγο. Η άνοδος και η πτώση του Άκη Τσοχατζόπουλου θα μπορούσε να γίνει κινηματογραφική ταινία που θα έκοβε πολλά εισιτήρια και θα γινόταν μεγάλη επιτυχία. Θα είχε τα πάντα που μπορούν να προσελκύσουν ένα κοινό. Δόξα, χρήματα, σκοτεινές πτυχές, μια όμορφη γυναίκες, άνοδος, πτώση.

Ο Αθανάσιος – Απόστολος Τσοχατζόπουλος, παιδί του Ευάγγελου και της Αρετής, ήταν το πρώτο από τα τρία αγοράκια της οικογένειας. Γεννήθηκε στις 19 Δεκεμβρίου 1939 και μεγάλωσε στη Θεσσαλονίκη. Λάτρεις των σπορ, αγαπούσε πολύ τον ΠΑΟΚ και έπαιζε μπάσκετ στην ομάδα της καρδιάς του. Από την ομάδα εκείνη του έμεινε το “Άκης” αλλά και το “Τσόχα”, το παρατσούκλι που πήγαζε από το επίθετό του.

Σε ηλικία 20 ετών, το 1959, ο Άκης Τσοχατζόπουλος θα φύγει από την Ελλάδα και θα πάει για σπουδές στη Γερμανία. Θα πάρει το πτυχίο του Πολιτικού Μηχανικού στο Μόναχο και θα αποφασίσει να παραμείνει εκεί. Θα πιάσει δουλειά σε ένα τεχνικό γραφείο και παράλληλα θα πάρει και δεύτερο πτυχίο, αυτό του Οικονομολόγου μηχανικού.

Η γνωριμία με τον Ανδρέα Παπανδρέου

Ο Άκης Τσοχατζόπουλος θα μείνει στη Γερμανία για 16 χρόνια και θα δουλέψει σε Δημόσια έργα. Όχι μόνο εκεί, αλλά και σε Αυστρία, Ελβετία και Ιταλία. Παντρεύεται για πρώτη φορά το 1964 τη Γερμανίδα Γκούντρουν Μολντενχάουερ και μαζί της αποκτά μια κόρη κι ένα γιο. Τέσσερα χρόνια αργότερα, το 1968, είναι η στιγμή που αλλάζει για πάντα η ζωή του. Ο Άκης επιχειρεί να επιστρέψει στη Θεσσαλονίκη, αλλά η χούντα του το απαγορεύει. Του αφαιρεί την ιθαγένεια και δεν του επιτρέπει να μπει στη χώρα. Λίγους μήνες αργότερα, στη Φρανκφούρτη, θα γνωρίσει τον Ανδρέα Παπανδρέου. Στη Γερμανία η πολιτική του δραστηριότητα γίνεται εντονότατη και όπου βρεθεί και όπου σταθεί κατακεραυνώνει τους συνταγματάρχες. Το 1970 γίνεται μέλος του ΠΑΚ. Πέντε χρόνια αργότερα το 1975, επιστρέφει στην Ελλάδα και και αποτελεί ένα από τα ιδρυτικά στελέχη στο νεοϊδρυθέν ΠΑΣΟΚ. Ακολουθεί τον Ανδρέα Παπανδρέου σε κάθε του βήμα.

Το 1981 εκλέγεται για πρώτη φορά βουλευτής, καθώς ο Ανδρέας Παπανδρέου τον συμπεριλαμβάνει στο ψηφοδέλτιο Επικρατείας του ΠΑΣΟΚ. Επί 19 συναπτά έτη, από το 1985 έως το 2004, ο Άκης Τσοχατζόπουλος εκλέγεται συνεχώς βουλευτής στην Α’ Θεσσαλονίκης. Μετά την παραίτηση του Ανδρέα Παπανδρέου από το αξίωμά του (Ιανουάριος 1996) έθεσε υποψηφιότητα για την ανάδειξη νέου πρωθυπουργού, που θα εξέλεγε η κοινοβουλευτική ομάδα του ΠΑΣΟΚ. Ισοψήφησε με τον Κώστα Σημίτη (από 53 ψήφοι). Στην επαναληπτική ψηφοφορία έλαβε 75 ψήφους, έναντι 86 του Κώστα Σημίτη. Τον Ιούνιο του ίδιου χρόνου και μετά το θάνατο του Ανδρέα Παπανδρέου, διεκδίκησε στο έκτακτο συνέδριο του ΠΑΣΟΚ το χρίσμα του προέδρου του κόμματος, απέτυχε όμως και πάλι να εκλεγεί με αντίπαλο τον Κώστα Σημίτη.

Ο δεύτερος γάμος και η πτώση

Διετέλεσε υπουργός Εθνικής Άμυνας από το 1996 έως το 2000. Η πτώση ξεκινά το 2007, όταν για πρώτη φορά αποτυγχάνει να εκλεγεί, βγαίνοντας 7ος, ενώ δύο χρόνια αργότερα αρνείται να κατέβει στις εκλογές για πρώτη φορά από τότε που επέστρεψε στην Ελλάδα. Νωρίτερα, το 2004, παντρεύεται για δεύτερη φορά με τη Βασιλική Σταμάτη στη Θεσσαλονίκη με πολιτικό γάμο. Το ζευγάρι αποφασίζει να κάνει και θρησκευτικό γάμο στο Παρίσι. Ένας γάμος που παρέπεμπε σε βασιλικό και ξεσήκωσε θύελλα αντιδράσεων στη χώρα. Η απίστευτη χλιδή και ο πλούτος που εκπέμπει ο γάμος του Παρισιού και η γαμήλια δεξίωση στο ξενοδοχείο “4 SEASONS” με θέα τον πύργου του Άιφελ κάνει τον κόσμο να αναρωτιέται που βρέθηκαν τόσα χρήματα.

Ο Μάιος του 2010 είναι ο μήνας που ο κρότος από τις αποκαλύψεις για τον “Άκη” (έτσι τον γνώριζε όλη η Ελλάδα) είναι τεράστιος. Ο πάταγος αντανακλά την οργή του κόσμου για όλους τους πολιτικούς της χώρας. Ο Τσοχατζόπουλος είναι η αφορμή πως “αυτοί φταίνε για όλα”. Οι εφημερίδες Καθημερινή και Πρώτο Θέμα αποκαλύπτουν με δημοσιεύματά τους ότι η σύζυγός του, Βασιλική Σταμάτη, τρεις ημέρες πριν την ψήφιση του νόμου 3842/2010 «περί αποκατάστασης της φορολογικής Δικαιοσύνης και αντιμετώπισης της φοροδιαφυγής», που ανάμεσα στα άλλα πενταπλασίαζε τη φορολογία ακινήτων που ανήκουν σε υπεράκτιες (offshore) εταιρίες, αγόρασε έναντι ενός περίπου εκατομμυρίου ευρώ οικία στην οδό Αρεοπαγίτου από … offshore εταιρεία. Εντύπωση προκαλεί το ότι ένας εκ των παλαιών ιδιοκτητών ήταν και η offshore εταιρεία TORCASO Investments Ltd, η οποία έχει αναμειχθεί με το σκάνδαλο του Βατοπεδίου. Ο Άκης Τσοχατζόπουλος προειδοποίησε ότι θα προσφύγει στη δικαιοσύνη ενώ παράλληλα με εντολή του γραμματέα του ΠΑΣΟΚ, το θέμα παραπέμφθηκε στην Επιτροπή Διαφάνειας του κόμματος.

Στις αρχές του 2011 και ύστερα από την έρευνα της επιτροπής της βουλής, που συντάχθηκε για την έρευνα των σκανδάλων, βγήκαν στη δημοσιότητα διάφορα στοιχεία περί συμμετοχής του Άκη Τσοχατζόπουλου στο σκάνδαλο της SIEMENS. Για την ακρίβεια στο πόρισμα της επιτροπής αναφέρονταν μεταξύ άλλων τα εξής: Ο κ. Τσοχατζόπουλος ελέγχεται για τις ενέργειές του ως υπουργός Εθνικής Αμυνας την περίοδο από το 1996 έως 2001. Η επιτροπή συνδυάζει τις παραγγελίες εξοπλιστικών συστημάτων που έγιναν επί υπουργίας του με τις ομολογίες των διαχειριστών των «μαύρων» ταμείων της Siemens ότι «λάδωσαν» για τα Patriot.

Στις 17 Ιανουαρίου του 2011 ξαναβρέθηκε στο στόχαστρο του ΣΔΟΕ, και ελέγχθηκε για ξέπλυμα μαύρου χρήματος και παραβίαση φορολογικού κώδικα. Στις 18 Μαρτίου ο Άκης Τσοχατζόπουλος κατέθεσε μήνυση κατά του γνωστού Γερμανικού περιοδικού Der Spiegel και ζήτησε και ασφαλιστικά μέτρα. Αιτία αποτέλεσε δημοσίευση του περιοδικού το Φεβρουάριο του 2011, που ανέφερε ότι ο Άκης Τσοχατζόπουλος συμμετείχε στην ομώνυμη υπόθεση δωροδοκιών της Ferrostaal. Στις 2 Μαρτίου ακολούθησε αντίστοιχη υπόθεση με αυτή του Spiegel. Αυτή τη φορά ο δημοσιογράφος Νίκος Χατζηνικολάου δημοσίευσε στοιχεία που φέρεται να εμπλέκουν τον Άκη Τσοχατζόπουλο στις υποθέσεις με τις μίζες και τα υποβρύχια. Ο Τσοχατζόπουλος απάντησε άμεσα με μήνυση, ζητώντας πολλές χιλιάδες Ευρώ ως αποζημίωση και απαίτησε να ανακαλέσει ο ίδιος ο δημοσιογράφος.

Στις 31 Μαρτίου επιτροπή της βουλής αποφάσισε τον έλεγχο του πόθεν έσχες του Άκη Τσοχατζόπουλου, καθώς και του Γιώργου Αλογοσκούφη και ακόμη ενός πρώην υπουργού επί ΝΔ, που βρέθηκαν στο λογαριασμό του καταθέσεις ύψους 178 εκ. Ευρώ. Στόχος ήταν να διαπιστωθεί αν έχει προβεί σε παρατυπίες και το κατά πόσο αληθή είναι τα φορολογικά στοιχεία που παραθέτει τα τελευταία χρόνια. Η απάντηση του Άκη Τσοχατζόπουλου ήταν άμεση και υπεραμύνθηκε της προσωπικότητας του δηλώνοντας έκπληκτος για το συγκεκριμένο αίτημα της επιτροπής της βουλής, ενώ ζήτησε να γίνει έλεγχος του πόθεν έσχες όλων των Ελλήνων βουλευτών. Μία ημέρα μετά τα δημοσιεύματα της επιτροπής της βουλής ζήτησε και πάλι εξηγήσεις για τον έλεγχο της περιουσίας του, με το γραφείο τύπου του να ζητάει από τους υπεύθυνους να τοποθετηθούν άμεσα.

Περί τα μέσα Απρίλη 2011 ξέσπασε διαμάχη μεταξύ Τσοχατζόπουλου και της Κ.Ο. του ΠΑΣΟΚ. Ο πρώην βουλευτής αντέδρασε στη πρόταση του ΠΑΣΟΚ για σύσταση προκαταρκτικής επιτροπής για το σκάνδαλο των υποβρυχίων και κατηγόρησε το ΠΑΣΟΚ για σύμπνοια με τη Νέα Δημοκρατία και για λανθασμένες κινήσεις εναντίον του. Μερικές ημέρες αργότερα ο ίδιος αποφάσισε να προσφύγει στον εισαγγελέα του Αρείου Πάγου Ιώαννη Τέντε, με αίτημα την επίσπευση της διερεύνησης του πόθεν έσχες του από τον ΣΔΟΕ.

Σύμφωνα με δηλώσεις του Μιχάλη Καρχιμάκη στις 11 Απριλίου 2011, η κυβέρνηση του Γιώργου Παπανδρέου προχώρησε στην οριστική διαγραφή του Άκη Τσοχατζόπουλου από το ΠΑΣΟΚ. Στις 28 Απριλίου ξεκίνησαν οι διαδικασίες ύστερα από ψήφιση στη βουλή με συντριπτική πλειοψηφία (226 υπέρ – 9 κατά) για τη διενέργεια προκαταρκτικής επιτροπής, ώστε να διαπιστωθεί αν ο Άκης Τσοχατζόπουλος φέρει ποινική ευθύνη στην υπόθεση προμήθειας των Γερμανικών υποβρυχίων τύπου 214.

Η σύλληψη

Στις 11 Απριλίου 2012, μετά από ένταλμα που εκδόθηκε σε βάρος του από τον ειδικό ανακριτή Πρωτοδικών και την εισαγγελέα, συνελήφθη με την κατηγορία του ξεπλύματος βρώμικου χρήματος και οδηγήθηκε στην ΓΑΔΑ. Στο εισαγγελικό πόρισμα που δημοσιεύτηκε μετά τη σύλληψή του, αναφέρεται χαρακτηριστικά: «Ο Άκης Τσοχατζόπουλος και οι συνεργάτες του συνέστησαν εγκληματική οργάνωση και για την πραγμάτωση του σκοπού τους ίδρυσαν τρεις Off shore εταιρείες, τις BLUBELL, ΝΟΒΙLIS και TORCASO, μέσω των οποίων προέβησαν σε σειρά παράνομων πράξεων, μεταξύ άλλων και νομιμοποίηση παράνομων αμοιβών μέσω του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας. Σε αυτές τις εταιρίες ιδιοκτήτης φαινόταν να είναι ο Άκης Τσοχατζόπουλος.

Το πόρισμα των δύο Εισαγγελέων ανέφερε επίσης: “Το χρονικό διάστημα από τον Μάιο 1998 έως τις 7/6/2001 φέρεται να απέκρυψε περιουσία συνολικού ύψους 16.202.000 ελβετικών φράγκων και 1.748.000 δολαρίων ΗΠΑ, χρήματα τα οποία αποτελούν προϊόν παθητικής δωροδοκίας του ίδιου σχετικά με τις συμβάσεις προμήθειας των οπλικών συστημάτων TOR M1. Την 2/12/2002 φέρεται να απέκρυψε περιουσία συνολικού ύψους 2.960.225 ελβετικών φράγκων σχετικά με τις συμβάσεις ΑΡΧΙΜΗΔΗΣ και ΠΟΣΕΙΔΩΝ 2 (υποβρύχια) τα οποία αποτελούν παράνομη αμοιβή που κατέβαλε μέσω άλλης εταιρίας η γερμανική εταιρία FERROSTAAL.”

Ο Άκης Τσοχατζόπουλος αρνήθηκε τις κατηγορίες. Στις 16 Απριλίου 2012, μετά από πολύωρη απολογία, ο Άκης Τσοχατζόπουλος με τη σύμφωνη γνώμη ανακριτή και εισαγγελέα, κρίθηκε προφυλακιστέος και στις 17 Απριλίου 2012 οδηγήθηκε στις φυλακές Κορυδαλλού. Ανάλογες ήταν οι αποφάσεις για τη σύζυγο του, Βίκυ Σταμάτη, την κόρη του καθώς και για πολλούς συνεργάτες του.

Στις 7 Οκτωβρίου 2013 καταδικάστηκε πρωτόδικα σε ποινή κάθειρξης 20 ετών για νομιμοποίηση εσόδων από εγκληματική δραστηριότητα. Σύμφωνα με την απόφαση του Τριμελούς Εφετείου Κακουργημάτων, που κήρυξε ενόχους και καταδίκασε τους 17 από τους συνολικά 19 κατηγορούμενους στην υπόθεση, το ποσό που καταλογίζεται ότι έλαβε ο πρώην υπουργός ανέρχεται σε περίπου 54 εκατομμύρια ευρώ μέσα σε μία δεκαετία. Συγκεκριμένα το πρωτοβάθμιο δικαστήριο έκρινε πως ο Άκης Τσοχατζόπουλος ζητούσε ωφελήματα κατά τη διάρκεια της θητείας του στο υπουργείο Άμυνας από την άνοιξη του 1997 έως και τον Οκτώβριο του 2001, τα δε χρήματα που εισέπραξε διακινήθηκαν τμηματικά και μέσω άλλων προσώπων ή εταιρειών, ώστε να αποκρυφτεί η πραγματική τους προέλευση. Η έφεση δεν είχε ανασταλτικό χαρακτήρα και οδηγήθηκε στις φυλακές.

Τον Απρίλιο του 2014 το Εφετείο μείωσε την ποινή που του είχε επιβληθεί σε πρώτο βαθμό για ανακριβή δήλωση πόθεν έσχες από 8 χρόνια χωρίς αναστολή και ελαφρυντικά, σε 5,5 χρόνια κάθειρξη – φυλάκιση και χρηματική ποινή 210.000 ευρώ, αναγνωρίζοντας του το ελαφρυντικό του πρότερου εντίμου βίου.

Απρίλιος 2012 – Απρίλιος 2017: Η αποφυλάκιση

Μέσα σε αυτά τα χρόνια ο Άκης Τσοχατζόπουλος προχώρησε σε πέντε αιτήσεις αποφυλάκισης. Καμία, έως σήμερα, δεν είχε γίνει δεκτή. Σήμερα, Τετάρτη 5 Απριλίου 2017, πέντε χρόνια μετά την πρώτη φορά που πέρασε τις φυλακές Κορυδαλλού, το Πενταμελές Εφετείο αποφάσισε με ψήφους 3-2 την αντικατάσταση της ποινής των 20 ετών κάθειρξης με περιοριστικούς όρους.

Η εισαγγελέας έκανε λόγο για υπέρμετρη και ανεπανόρθωτη βλάβη της υγείας του πρώην υπουργού. Όπως υποστήριξε, «ο κατηγορούμενος νοσηλεύεται στο Ιπποκράτειο Νοσοκομείο ενώ η μετεγχειρητική του πορεία είναι αργή λόγω των πολλαπλών προβλημάτων υγείας που αντιμετωπίζει». Η εισαγγελέας ανέφερε ακόμη πως «προκύπτουν σοβαρές ενδείξεις ότι επίκειται βλάβη της υγείας του λόγω και του προχωρημένου της ηλικίας του». Επί της ουσίας, ο Άκης Τσοχατζόπουλος είναι ελεύθερος για λόγους υγείας. Το δικαστήριο αναμένεται να ορίσει τους όρους με τους οποίους θα αποφυλακιστεί ο κ. Τσοχατζόπουλος. Ο πρώην υπουργός συνεχίζει να νοσηλεύεται στο Ιπποκράτειο Νοσοκομείο.