Τον ενιαίο φόρο – «αντικαταστάτη» του ΕΝΦΙΑ, που θα υπολογίζεται θα αντικαταστήσει τον ΕΝΦΙΑ μετά το 2018 και θα υπολογίζεται με βάση όχι μόνο την αξία των ακινήτων που κατέχει ο φορολογούμενος, αλλά και με βάση τα ετήσια εισοδήματά του και θα τεθεί σε ισχύ μετά το 2018, σχεδιάζει η κυβέρνηση.
Σύμφωνα με πληροφορίες, ο νέος φόρος που θα αποδίδει έσοδα 1 δισ. ευρώ λιγότερα απ’ ό,τι ο ΕΝΦΙΑ σχεδιάζεται για να περιληφθεί στο πακέτο των ελαφρύνσεων που θα προνομοθετηθεί και θα εφαρμοστεί στο μέτρο και τον βαθμό που επιτυγχάνονται οι δημοσιονομικοί στόχοι. Στόχος είναι να αντισταθμίσει μερικώς τις απώλειες που θα υποστούν μισθωτοί, συνταξιούχοι και αγρότες από τη μείωση του αφορολόγητου ορίου και των συντάξεων.
Το σχέδιο θα αποτελέσει μέρος της διαπραγμάτευσης με τους θεσμούς, οι οποίοι θα έρθουν την επόμενη Τρίτη στην Αθήνα και είναι δύσκολο να γίνει δεκτό. Κατ’ αρχάς γιατί οι πιστωτές προκρίνουν μείωση των φορολογικών συντελεστών των επιχειρήσεων και των φυσικών προσώπων. Επιπλέον, ο ΕΝΦΙΑ είναι ένας φόρος που αποδίδει σταθερά τα έσοδα που «υπόσχεται» και η τρόικα δύσκολα αποδέχεται παρεμβάσεις και ανατροπές. Επιπλέον, οι σχεδιασμοί της κυβέρνησης οδηγούν σε περαιτέρω επιβάρυνση των μεσαίων και υψηλών εισοδημάτων, τα οποία σύμφωνα με τους πιστωτές θα πρέπει να ελαφρυνθούν, καθώς έχουν ήδη επιβαρυνθεί σημαντικά.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με διαρροές από το Μέγαρο Μαξίμου, ο ΕΝΦΙΑ που αποδίδει έσοδα της τάξης των 2,65 δισ. ευρώ ετησίως θα αντικατασταθεί από έναν φόρο μεγάλης ακίνητης περιουσίας, ο οποίος θα έχει μικρότερη απόδοση κατά 35%-40%. Ο νέος φόρος θα σχεδιαστεί με βάση τα δεδομένα του ηλεκτρονικού περιουσιολογίου, στο οποίο θα αποτυπώνεται το σύνολο των στοιχείων κινητής και ακίνητης περιουσίας όλων των φορολογουμένων. Κι αυτό γιατί δεν θα υπολογίζεται μόνο με βάση την αξία της ακίνητης περιουσίας, αλλά και με βάση τα εισοδήματα των ιδιοκτητών.
Σημειώνεται ότι το ηλεκτρονικό περιουσιολόγιο θα είναι πλήρως λειτουργικό από τον Οκτώβριο του 2018.
Σύμφωνα με τη λογική της κυβέρνησης, ο συνδυασμός της αξίας της ακίνητης περιουσίας και των εισοδημάτων δίνει καλύτερη εικόνα για τη φοροδοτική ικανότητα των φορολογουμένων, γεγονός που θα επιτρέψει την ανακατανομή των επιβαρύνσεων.
Όσο πιο μεγάλα είναι τα εισοδήματα και η ακίνητη περιουσία που διαθέτει ένας φορολογούμενος τόσο πιο υψηλός θα είναι ο φόρος που θα καλείται να πληρώσει. Αντίθετα οι έχοντες πολύ χαμηλά εισοδήματα και παράλληλα μικρή ακίνητη περιουσία ενδεχομένως να απαλλάσσονται από τον φόρο ή να πληρώνουν μικρά ποσά.
Επίσης, πρόθεση είναι να διευρυνθεί η φορολογητέα βάση με την ένταξη όλων των ακινήτων χωρίς εξαιρέσεις, καθώς και με την κατάργηση φοροαπαλλαγών ή ειδικών καθεστώτων που ισχύουν σήμερα στον ΕΝΦΙΑ. Το νέο καθεστώς θα διαμορφωθεί μετά την εξίσωση των αντικειμενικών αξιών στις εμπορικές τιμές των ακινήτων, η οποία θα φέρει τα πάνω κάτω στην κτηματαγορά, καθώς θα υπάρξουν περιοχές με σημαντική μείωση των τιμών έως και 30%-40%, ενώ σε άλλες περιοχές η αύξηση θα φθάνει ακόμη και το 100% κυρίως για αγροτεμάχια-φιλέτα εκτός σχεδίου πόλης και ακίνητα που βρίσκονται σε περιοχές που οι αντικειμενικές αξίες σήμερα υπολείπονται κατά πολύ των εμπορικών τιμών.