Σχεδόν ένα εκατομμύριο τετραγωνικά χιλιόμετρα δασικής έκτασης εξαφανίστηκαν μεταξύ 2000 και 2013, στερώντας από τον πλανήτη περαιτέρω ικανότητα απορρόφησης διοξειδίου του άνθρακα και μείωσης της υπερθέρμανσης.
Τα ανέπαφα δάση του πλανήτη, τα οποία προστατεύουν τη βιοποικιλότητα, αποθηκεύουν άνθρακα και διαχειρίζονται την παροχή νερού, βρίσκονται σε φθίνουσα πορεία.
Μια νέα μελέτη υπολογίζει ότι η περιοχή του ανέπαφου δασικού τοπίου συρρικνώθηκε τα πρώτα 13 χρόνια του αιώνα που διανύουμε κατά σχεδόν ένα εκατομμύριο τετραγωνικά χιλιόμετρα και ο ρυθμός απώλειας έχει επιταχυνθεί δραματικά τα τελευταία τρία χρόνια.
Σύμφωνα με τον Κρίστιαν Κέρνερ του Πανεπιστημίου της Βασιλείας στην Ελβετία, τα δέντρα δεσμεύουν περισσότερο ατμοσφαιρικό άνθρακα από όσο απελευθερώνουν μόνο για όσο διάστημα παραμένουν ζωντανά. Τα δέντρα μπορεί να αναπτύσσονται γρηγορότερα ως απάντηση στην αύξηση των θερμοκρασιών και του περισσότερου διαθέσιμου διοξειδίου του άνθρακα, αλλά αν η διάρκεια της ζωής τους συρρικνώνεται, οποιοδήποτε κέρδος θα είναι βραχύβιο.
Γι’ αυτό το λόγο, οι εμπορικές φυτείες δεν είναι η απάντηση, υποστηρίζει ο Κέρνερ και οι συνεργάτες του, οι οποίοι απέδειξαν ότι τα ώριμα δάση είναι περίπλοκοι φυτικοί συνεταιρισμοί με πολλούς τρόπους κατανομής των πόρων και διαχείρισης των θρεπτικών ουσιών.
Άλλες μελέτες έχουν επιβεβαιώσει ότι τα παλαιά δάση αποθηκεύουν παραδόξως περισσότερο άνθρακα από ό,τι οι νέοι, ταχέως αναπτυσσόμενοι ανταγωνιστές και ότι οι φυσικές δασικές εκτάσεις με μεγάλη βιοποικιλότητα αποτελούν το καλύτερο μέσο για την ατμοσφαιρική απορρόφηση διοξειδίου του άνθρακα.
Συνεπώς, για να καταπολεμηθεί η υπερθέρμανση του πλανήτη, τα φυσικά δάση πρέπει να προστατευθούν από παράγοντες όπως πυρκαγιές, υλοτομία, γεωργική εκμετάλλευση και χρήση για εξόρυξη.
Οι επιστήμονες από τις ΗΠΑ, τη Ρωσία, τη Γερμανία και τον Καναδά χρησιμοποίησαν δορυφορικά δεδομένα για την παρακολούθηση των αλλαγών μεταξύ 2000-2013 στο άθικτο δασικό τοπίο και διαπίστωσαν ότι έχει συρρικνωθεί κατά 919.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα. Συνολικά, στις αρχές του αιώνα, 65 χώρες διέθεταν τέτοια ανέπαφα δασικά τοπία.
Η Ρωσία απώλεσε 179.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα, η Βραζιλία 157.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα και ο Καναδάς 142.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα, αναλογώντας στο 52% του συνόλου των απωλειών. Η Ρουμανία έχασε όλα ανέπαφα δάση της, και η Παραγουάη το 79%.
Οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι αν αυτός ο ρυθμός απώλειας συνεχιστεί, τότε η Παραγουάη, το Λάος, η Καμπότζη και η Ισημερινή Γουινέα, θα χάσουν όλα τα ανέπαφα δασικά τοπία τους μέσα στα επόμενα 20 χρόνια.
Η υλοτομία ήταν ο κύριος παράγοντας της απώλειας, με δεύτερη τη γεωργική επέκταση. Οι ανθρωπογενείς πυρκαγιές αντιπροσώπευαν το 21% των απωλειών, ενώ σε περιοχές όπως για παράδειγμα η Αυστραλία, το 64% της απώλειας συνδέεται με την εξόρυξη χρυσού και άλλων μετάλλων.