Στην κόψη του “κόφτη” η κυβέρνηση

Της Βούλας Μαλαίνου

Τα διλήμματα δεν έχουν φύγει ούτε στιγμή από το τραπέζι για την κυβέρνηση της Αριστεράς, η οποία βλέπει κάθε νέο “αφήγημά” της να ακυρώνεται. Προς το παρόν, όλα τα σενάρια για την Ελλάδα “παίζουν” και όλα τα ενδεχόμενα από τέταρτο μνημόνιο-είτε αυτό είναι με το ΔΝΤ είτε με τον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε-έως εκλογές, ακόμα και Grexit, είναι ανοιχτά. Η κάθε πλευρά κάνει το παιχνίδι της και ασκεί τις πιέσεις της. Το Βερολίνο στήνει plan B, το Ταμείο “γράφει” τις εκθέσεις του για την οικονομία και το χρέος και η Αθήνα επεξεργάζεται την ολοκληρωμένη πρόταση, την οποία θα πρέπει μάλιστα να έχει στείλει προς τους θεσμούς πριν το Eurogroup της 26ης Δεκεμβρίου.

Μέχρι στιγμής το Οικονομικό επιτελείο δεν έχει κάνει σαφές, τί ακριβώς θα προβλέπει αυτή επίμαχη πρόταση, γεγονός που προκαλεί εύλογα ερωτηματικά στους “153”, αν δε σκεφτεί κανείς ότι πλέον η κυβέρνηση παραδέχεται ανοιχτά ότι συζητά με τους δανειστές για παράταση του “κόφτη” και μετά το 2018. 

Σε γενικές γραμμές, πρόκειται για ένα πακέτο με πρόσθετα μέτρα- υποχωρήσεις της ελληνικής πλευράς, έτσι ώστε η Αθήνα να βρεθεί στα μισά με Ευρωζώνη και ΔΝΤ. Αναπόσπαστα κεφάλαια του πακέτου αυτού είναι τα εργασιακά, το αφορολόγητο και ο ΦΠΑ, για τα οποία τα σενάρια “οργιάζουν”. 

Ως προς την “καυτή πατάτα” στα χέρια της Έφης Αχτσιόγλου, οι πληροφορίες εδώ και πάνω από έναν μήνα λένε πως η “ψαλίδα” θα κλείσει με δραματικούς συμβιβασμούς από την υπουργό όσον αφορά τις ομαδικές απολύσεις. Παράλληλα, λέγεται πως η κυβέρνηση δεν διστάζει να βάλει στον “κόφτη” και το αφορολόγητο, όπως ζητεί το ΔΝΤ, ή να αυξήσει κι άλλο τον ΦΠΑ, προκειμένου η αξιολόγηση να κλείσει άμεσα, έστω και στο… πόδι. 

Τα σενάρια αυτά-προς το παρόν τουλάχιστον-διαψεύδονται από το Μέγαρο Μαξίμου. Η ιστορία όμως έχει δείξει πως η κυβέρνηση της Αριστεράς ακυρώνει από μόνη της τις υποσχέσεις για διατήρηση των “κόκκινων γραμμών”, που δήθεν έχει θέσει στη διαπραγμάτευση με τους εταίρους.

Μπορεί ο “κόφτης” να αποτελεί το θέμα των ημερών, ως προς τις διαβουλεύσεις όμως αποτελεί ζήτημα πολλών μηνών, γι΄αυτό και τελικά τώρα “κλειδώνει” προς τη μονιμότητα. Κοινώς, μισθοί και συντάξεις θα βρίσκονται στο στόχαστρο για χρόνια ακόμη. Ο υπουργός Οικονομικών, πάντως, προτιμά να απαντά επιλεκτικά. Περαιτέρω ενημέρωση σχετικά με το πού θα αλλού θα επεκταθεί ο “κόφτης” ή τί άλλο, πέρα από αυτόν, θα περιλαμβάνει η υπό εξέταση πρόταση προς τους θεσμούς, δεν έχει παράσχει, ενώ πληροφορίες θέλουν τους βουλευτές του κόμματος της Αριστεράς να ζητούν εξηγήσεις.

Άλλες πληροφορίες μιλούν για διαρροές μπροστά στην δέσμευση της κυβέρνησης για παράταση του “κόφτη” και για μετά το 2018, γεγονός που βάζει τον Αλέξη Τσίπρα μπροστά σε διλήμματα. 

Όλα είναι στον “αέρα” και η αξιολόγηση στον “πάγο”. Το κουαρτέτο των δανειστών δεν έχει ακόμη επιστρέψει στην Αθήνα, ενώ παραμένει άγνωστο αν και πότε θα γυρίσει. Αυτό, που φαίνεται ως δεδομένο, είναι ότι η χώρα θα βρεθεί αντιμέτωπη με νέα μέτρα είτε μπει το ΔΝΤ στο πρόγραμμα είτε το “πακέτο” κλείσει με τους Γερμανούς, σύμφωνα με τις νέες ορέξεις του Σόιμπλε.

Το σενάριο του γερμανικού μνημονίου φαίνεται να κερδίζει πόντους στην πολιτική σκηνή του Βερολίνου, ωστόσο κανείς δεν ξέρει αν οι “κορώνες” αυτές γίνονται στο πλαίσιο της απομάκρυνσης του Ταμείου, των πιέσεων προς την Κριστίν Λαγκάρντ ή για εσωτερική κατανάλωση εν μέσω προεκλογικής περιόδου.

Από την άλλη, το Ταμείο, το οποίο ακόμη κρατά κλειστά τα χαρτιά του για τις προθέσεις του, εν μέσω σκληρού ροκ με το Βερολίνο για τα πρωτογενή πλεονάσματα και το χρέος, εντείνει το πρέσινγκ προς Ελλάδα και Γερμανία, προκειμένου να “περάσει ή δική του γραμμή και όχι του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, όπως συνηθίζεται.

Η δυσοίωνη εκτίμηση του γενικού διευθυντή του ευρωπαϊκού τμήματος του ΔΝΤ, Πολ Τόμσεν, ότι η ανεργία στην Ελλάδα θα γυρίσει στα προ κρίσης επίπεδα το 2038, έχει ακριβώς αυτό τον σκοπό: να αυξήσει τις πιέσεις ενόψει Εurogroup και εν μέσω φιλόδοξων γερμανικών σχεδίων. Σε κάθε περίπτωση, πάντως, ή “βόμβα” αυτή αποτελεί και “προάγγελλο” των δύο εκθέσεων, που αναμένονται από το ΔΝΤ για την οικονομία και τη βιωσιμότητα του χρέους, οι οποίες θα είναι εν συνεχεία και ο “μπούσουλας” του Μάριο Ντράγκι για τις αποφάσεις περί ποσοτικά χαλάρωσης τον ερχόμενο Μάρτιο.

Όπως δείχνουν οι εξελίξεις, το ΔΝΤ ετοιμάζει και νέες “ρουκέτες”, ενώ οι διαφορές με την ΕΕ δεν έχουν ακόμη λυθεί. Εντός των ημερών αναμένεται η έκθεση του Ταμείου για το χρέος-η οποία έπρεπε να είχε δει το φως της δημοσιότητας από τον περασμένο Δεκέμβριο-, που θα καταλήγει στο συμπέρασμα ότι αυτό (χρέος) δεν είναι βιώσιμο. Συνεπώς, το μήνυμα προς τους Ευρωπαίους εταίρους θα είναι πως απαιτείται μία “γερή” ελάφρυνση, όρος που έχει έτσι κι αλλιώς τεθεί εξαρχής από το ΔΝΤ, για να συμμετάσχει στο ελληνικό πρόγραμμα.

Από τις εκθέσεις του Ταμείου κρίνεται και η απόφαση του “Σούπερ Μάριο” για την ένταξη των ελληνικών ομολόγων στο QE. Με βάση, πάντως, τα μέχρι τώρα δεδομένα η συμμετοχή της χώρας στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ κρίνεται, ως απίθανη. Όσο το ΔΝΤ δεν παίρνει αποφάσεις, τόσο η αξιολόγηση “σέρνεται” και χάνεται πολύτιμος χρόνος, με την Ελλάδα να κινδυνεύει να βρεθεί χωρίς πρόγραμμα για αρκετό χρονικό διάστημα, ενώ η ρευστότητα στα Ταμεία θα στενεύει επικίνδυνα. Ωστόσο, ο πρωθυπουργός κερδίζει χρόνο μέχρι τον ερχόμενο Μάρτιο, όπου αναμένεται να “ξεθολώσει” το τοπίο για τις μελλοντικές του προθέσεις στην εξουσία.