Όταν υπάρχει αιθαλομίχλη στην ατμόσφαιρα και κλείνουμε τις πόρτες και τα παράθυρα του σπιτιού μας για να προστατευθούμε από αυτήν, προφανώς δεν φανταζόμαστε ότι ήδη τη «φιλοξενούμε», όταν έχουμε αναμμένο τζάκι.
«Η επιβάρυνση με τη χρήση τζακιού υφίσταται και στο εσωτερικό των σπιτιών, με το πρόβλημα να είναι εντονότερο από τα ανοιχτά τζάκια, αφού μέρος του καπνού παραμένει εσωτερικά», τονίζει στο www.praktoreio-ygeias. gr/, του ΑΠΕ ΜΠΕ, ο πνευμονολόγος-παθολόγος, διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Αθηνών, Δημήτρης Βασσάλος.
Συνιστά κάθε φορά που χρησιμοποιούμε το τζάκι να αφήνουμε ένα παράθυρο λίγο ανοιχτό για να ανανεώνεται ο αέρας, υπογραμμίζοντας ωστόσο ότι μια σημαντικότατη πηγή σωματιδίων στους εσωτερικούς χώρους είναι το κάπνισμα.
Ο κ. Βασσάλος εξηγεί ότι «η αιθαλομίχλη είναι μια μορφή ατμοσφαιρικής ρύπανσης, η οποία προκαλείται από την καύση στερεών καυσίμων, κυρίως ξύλου και κάρβουνου». Τα τελευταία χρόνια αρκετές πόλεις της Ελλάδας, αλλά κυρίως η Αθήνα, αντιμετωπίζουν πρόβλημα ρύπανσης, καθώς λόγω οικονομικής κρίσης οι πολίτες στράφηκαν στα τζάκια, ως φθηνή λύση θέρμανσης. «Όταν σε μια περιοχή υπάρχουν αυξημένες εκπομπές αιωρουμένων σωματιδίων σε συνδυασμό με μετεωρολογικές και τοπογραφικές συνθήκες που εμποδίζουν τη φυσική διάχυση της ρύπανσης, τότε οι ρύποι εγκλωβίζονται στην περιοχή με αποτέλεσμα την αύξηση των συγκεντρώσεων των ρυπογόνων ουσιών και τη δημιουργία αιθαλομίχλης».
Ο κ. Βασσάλος εξηγεί στο www.praktoreio-ygeias. gr/ ότι τα αιωρούμενα σωματίδια είναι μικρά τεμάχια ύλης σε στερεή ή υγρή φάση, που μπορούν να αιωρούνται στην ατμόσφαιρα για μεγάλα χρονικά διαστήματα. Τέτοια σωματίδια είναι η σκόνη, η αιθάλη (καπνός), διάφορα μέταλλα κ.λ.π. Σαν αιθάλη (καπνός) αναφέρονται τα μικρά σωματίδια τα οποία προέρχονται από ατελείς καύσεις, είναι μαύρου χρώματος και αποτελούνται κυρίως από άνθρακα.
Επιδράσεις στην υγεία
Τα αιωρούμενα σωματίδια έχουν σημαντικές επιδράσεις στην υγεία, υπογραμμίζει ο κ. Βασσάλος, συνδέονται με την αύξηση της θνησιμότητας και των εισαγωγών στα νοσοκομεία. «Η έκθεση σε ρύπους ανάλογους με αυτούς της Αθήνας (που φυσικά δεν είναι η μοναδική πηγή τα τζάκια) σχετίζεται με το προσδόκιμο επιβίωσης. Η αυξημένη συγκέντρωση σωματιδίων, ανάμεσά τους και αυτά που παράγονται από την καύση ξύλων, οδηγεί σε παρόξυνση της Χρόνιας Αποφρακτικής Πνευμονοπάθειας (ΧΑΠ), αύξηση των αλλεργικών παθήσεων και επιβάρυνση των καρδιαγγειακών νοσημάτων».
Για την αντιμετώπιση του φαινομένου ο κ. Βασσάλος αναφέρει ότι η Πολιτεία πρέπει να λάβει μέτρα, για να μην επαναληφθεί αυτό που συνέβη στο Λονδίνο το 1952 και οδήγησε στο θάνατο 4.000 ανθρώπους, λόγω του ότι εγκλωβίστηκε ο καπνός στο έδαφος από το φαινόμενο του αντικυκλώνα. Σημειώνει ότι στο Λονδίνο και σε άλλες ευρωπαϊκές πόλεις απαγορεύονται τα τζάκια.
Ο κ. Βασσάλος προτείνει «στα μεγάλα αστικά κέντρα να εκδίδεται δελτίο επικινδυνότητας από τη χρήση τζακιού και κάποιες ημέρες που οι καιρικές συνθήκες δεν το επιτρέπουν να μην γίνεται χρήση τους. Αναφέρει, επίσης, ότι η χρήση πελετ και οι ξυλόσομπες δεν θα έπρεπε να επιτρέπονται στα μεγάλα αστικά κέντρα και προτείνει τη λήψη πρόσθετων μέτρων για την ποιότητα των ξύλων που χρησιμοποιούνται στα τζάκια».
Επιπλέον, υπογραμμίζει ότι οι πολίτες θα πρέπει να ευαισθητοποιηθούν, ώστε να μην καίνε χημικά, πλαστικά, βαμμένα ξύλα και να μην χρησιμοποιούν χημικά προσανάμματα, καθώς τα υλικά αυτά επιβαρύνουν σημαντικά το περιβάλλον και έχουν σοβαρές επιδράσεις και στο εσωτερικού του σπιτιού.
Τέλος, προτείνει οι τοπικοί φορείς να εξετάσουν κοινωνικούς τρόπους θέρμανσης, όπως δημιουργία μεγάλων ή μικρών μονάδων παραγωγής θέρμανσης, κάτι που ισχύει στις ευρωπαϊκές πόλεις και όχι καυστήρες ανά οικία ή πολυκατοικία.