ΔΝΤ και Γερμανία τα «βρίσκουν» και.. φορτώνουν την Αθήνα με νέα μέτρα

Του Αλέξη Ρωμανού

Μία αποτυχία των διαπραγματεύσεων οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια σε ραγδαίες πολιτικές εξελίξεις. Κι αυτό διότι η σημερινή κυβέρνηση δεν μπορεί να αντέξει πολιτικά νέο πρόγραμμα, συνεπώς και 4ο μνημόνιο σε περίπτωση που μετά το 2018 και τη λήξη του υπάρχοντος προγράμματος, δεν καταφέρει η χώρα να σταθεί στα πόδια της.

Αιφνιδιασμένη δείχνει η ελληνική πλευρά από την αρνητική τροπή που έχουν πάρει οι διαβουλεύσεις για το χρέος και την αξιολόγηση. 

Το ξέσπασμα του Ευκλείδη Τσακαλώτου κατά ΔΝΤ και Ευρωπαίων μάλλον ξένισε το ευρύ κοινό, όχι τόσο για την επιχειρηματολογία και τη φρασεολογία αλλά κυρίως για τη συγκυρία, αφού η κυβέρνηση είχε επιμελώς καλλιεργήσει την εντύπωση ότι όλα βαίνουν καλώς οδεύοντας στο κρίσιμο Eurogroup της 5ης Δεκεμβρίου.

Από τις δηλώσεις που έγιναν στην Αθήνα αλλά και από τις επίσημες ή ανεπίσημες τοποθετήσεις Ευρωπαίων αξιωματούχων έχει γίνει σαφές ότι οι Ευρωπαίοι θα παίξουν στο ρυθμό του Βερολίνου ήτοι θα κρατήσουν πάση θυσία το ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα. 

Στην πραγματικότητα ο συμβιβασμός Ευρωπαίων- ΔΝΤ μπορεί να έχει μόνο έναν χαμένο: την Αθήνα. 

Για να κρατήσουν το ΔΝΤ στο παιχνίδι, οι ευρωπαίοι και ο Σόιμπλε ιδιαίτερα θα επιμείνουν στο να παραμείνει ο στόχος για πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί ένα δημοσιονομικό κενό που θα πρέπει να καλυφθεί από την Αθήνα με νέα μέτρα.

Η αντιπαράθεση ΔΝΤ- Γερμανίας

Στις Συμπληγάδες της αντιπαράθεσης ΔΝΤ-Γερμανίας για τους δημοσιονομικούς στόχους και τα μέτρα που θα χρειαστούν μετά το 2018 βρίσκεται παγιδευμένη η κυβέρνηση, που επιδιώκει μια γενική πολιτική συμφωνία για αξιολόγηση και χρέος στο Eurogroup της 5ης Δεκεμβρίου.

Το μεγάλο πρόβλημα, είναι ότι για να υιοθετήσει το ΔΝΤ ένα νέο πρόγραμμα τριετούς διάρκειας για την Ελλάδα θα πρέπει να προσδιοριστεί ο στόχος για το πλεόνασμα του 2019, δηλαδή ο νέος μεσοπρόθεσμος δημοσιονομικός στόχος, τον οποίο θα κληθεί να επιτύχει η Ελλάδα αφού θα έχει φθάσει, το 2018, σε ένα πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ.

Πηγές του οικονομικού επιτελείου έχουν ξεκαθαρίσει ότι η Αθήνα επιμένει πως πρέπει να μειωθεί ο στόχος πολύ χαμηλότερα από το 3,5%, στο 2-2,5%, κάτι που μπορεί να γίνει, όπως εκτιμά η κυβέρνηση, χωρίς να χρειαστούν δραστικά μέτρα ελάφρυνσης του χρέους, τα οποία θα έφερναν σε δύσκολη θέση τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις.

Όμως, ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών, Β. Σόιμπλε, επιμένει στη διατήρηση του στόχου πάνω από 3% και, σε κάθε περίπτωση, ξεκαθαρίζει ότι νέα συζήτηση για το θέμα μπορεί να γίνει μόνο προς το τέλος του παρόντος προγράμματος, δηλαδή το νωρίτερο στα τέλη του 2017.

Αυτό τον φέρνει σε αντιπαράθεση με το ΔΝΤ, το οποίο θεωρεί ότι το σημερινό πρόγραμμα είναι συνεπές με έναν στόχο για πλεόνασμα πολύ χαμηλότερο, της τάξεως του 1,5%, και ότι, εάν η Ευρώπη επιμείνει σε υψηλότερο στόχο, θα πρέπει η ελληνική κυβέρνηση να δεσμευθεί εκ των προτέρων για πρόσθετα μέτρα, που θα οδηγούν με ασφάλεια στην επίτευξή του.

Ο πρωθυπουργός, Αλέξης Τσίπρας, έχει κατ’ επανάληψη τονίσει ότι η κυβέρνηση δεν δέχεται συζήτηση για μέτρα πέραν όσων ήδη περιλαμβάνονται στο πρόγραμμα, όπως, για παράδειγμα, η μείωση του αφορολόγητου ορίου και των συντάξεων, που έχει προτείνει το ΔΝΤ.

Αυτή η διελκυστίνδα δεν αναμένεται να τελειώσει γρήγορα, γι’ αυτό και η ελληνική πλευρά κατεβάζει τις τελευταίες ημέρες τον πήχη των προσδοκιών για τα αποτελέσματα του Eurogroup και περιμένει, στην καλύτερη περίπτωση, μια γενική πολιτική συμφωνία.

Πολλοί παρατηρητές εκτιμούν, εξάλλου, ότι σε περίπτωση αρνητικής έκβασης του δημοψηφίσματος στην Ιταλία, την αμέσως προηγούμενη ημέρα από τη συνεδρίαση του Eurogroup για την Ελλάδα, οι έντονοι κραδασμοί που θα σημειωθούν στις αγορές ίσως λειτουργήσουν θετικά για την ελληνική πλευρά, υποχρεώνοντας τους Ευρωπαίους υπουργούς να κλείσουν γρήγορα τη συζήτηση για την Ελλάδα, ώστε να μη μείνουν ανοιχτά δύο μεγάλα «μέτωπα» για την ευρωζώνη.