Ποιος θα το φανταζόταν ότι υπάρχει ένα θηλαστικό που προσπερνά με άνεση ακόμα και τα ταχύτερα πτηνά: μια νυχτερίδα της Βραζιλίας με βάρος που δεν ξεπερνά τα 12 γραμμάρια βρέθηκε να φτάνει τα 160 χιλιόμετρα την ώρα σε οριζόντια πτήση.
«Στην αρχή δυσκολευτήκαμε να πιστέψουμε τις μετρήσεις μας, αποδείχθηκαν όμως σωστές» λέει ο Κάμραν Σάφι του Ινστιτούτου Ορνιθολογίας «Μαξ Πλανκ» στη Γερμανία, μέλος της ομάδας που ανακοινώνει το ρεκόρ στην επιθεώρηση Open Science της βρετανικής Βασιλικής Εταιρείας.
Σε γενικές γραμμές είναι δύσκολο να μετρήσει κανείς με ακρίβεια την ταχύτητα ιπτάμενων ζώων στο ανοιχτό πεδίο. Αν και υπάρχουν ανεπιβεβαίωτες αναφορές για ταχύτητες άνω των 145 χλμ/ώρα σε οριζόντια πτήση, επισήμως το ρεκόρ ανήκε μέχρι σήμερα στη μαυροσταχτούρα (Apus apus), ένα κοινό είδος που ονομάζεται στην Ελλάδα και «πετροχελίδονο» (αν και δεν έχει καμία σχέση με τα χελιδόνια) και φτάνει τα 129 χιλιόμετρα την ώρα.
Πολύ μεγαλύτερες ταχύτητες φτάνουν βέβαια ορισμένα αρπακτικά πτηνά την ώρα που βουτούν προς τη λεία τους, με το γεράκι πετρίτη (Falco peregrinus) να έχει μετρηθεί να ξεπερνά τα 300 χιλιόμετρα την ώρα. Αυτό, όμως, δεν είναι ακριβώς «πτήση», αφού οι βουτιές υποβοηθούνται από τη βαρύτητα.
Οι περισσότερες νυχτερίδες, από την άλλη, είναι μάλλον αργές, αφού τα φτερά τους τείνουν να είναι κοντόχοντρα αντί μακρόστενα όπως στα γρήγορα πτηνά. Επιπλέον, τα πτηνά έχουν κούφια οστά που διευκολύνουν την πτήση καθώς και πιο αεροδυναμικό σώμα, μεταξύ άλλων προσαρμογών.
Όπως φαίνεται, όμως, υπάρχει τουλάχιστον μια νυχτερίδα που αριστεύει στους αιθέρες. Η βραζιλιάνικη νυχτερίδα Tadarida brasiliensis ήταν ήδη γνωστή για τα μακρόστενα φτερά και τη σβελτάδα της, μέχρι σήμερα όμως η ταχύτητά της δεν είχε μετρηθεί με ακρίβεια.
Οι ορνιθολόγοι της μελέτης παγίδευσαν άγριες νυχτερίδες και κόλλησαν πάνω τους μικρούς ραδιοπομπούς, σχεδιασμένους να ξεκολλούν και να πέφτουν από μόνοι τους έπειτα από μια-δυο μέρες. Στη συνέχεια της άφησαν ελεύθερες και παρακολουθούσαν τη θέση των πομπών με ένα μικρό αεροσκάφος.
Όλες οι νυχτερίδες βρέθηκαν να πετούν συχνά με ταχύτητες άνω των 100 χιλιομέτρων. Ενίοτε, όμως, οι θηλυκές νυχτερίδες έπιαναν τα 160 καθώς κυνηγούσαν έντομα στον αέρα.
Για να βεβαιωθούν πάντως ότι οι μετρήσεις ήταν αξιόπιστες, οι ερευνητές φρόντισαν να ελέγξουν τα δεδομένα από τον πλησιέστερο μετεωρολογικό σταθμό.
Όπως διαβεβαιώνουν, «η τοπογραφία του εδάφους και οι ούριοι άνεμοι δεν μπορούν να εξηγήσουν αυτά τα αποτελέσματα, δεδομένου ότι δεν έχουν επίδραση στις μέγιστες ταχύτητες».
Το ρεκόρ επομένως ανήκει επίσημα σε μια νυχτερίδα. Τουλάχιστον προς το παρόν.