Γιατί γαργαλιόμαστε;

Ορισμένα σημεία του σώματος, όπως ο λαιμός, οι πατούσες και τα πλευρά, είναι ιδιαίτερα ευαίσθητα στο άγγιγμα. Το αυθόρμητο γέλιο –σε άλλους ήπιο και σε άλλους πιο έντονο– συνοδεύει συνήθως το άγγιγμα στα σημεία αυτά. Τι συμβαίνει λοιπόν στο σώμα όταν κάποιος μας γαργαλά και πώς μπορούμε να κατευνάσουμε το αίσθημα όταν δεχόμαστε… επίθεση γαργαλητού; Στο βίντεο από το Βασιλικό Ινστιτούτο της Βρετανίας που θα δείτε παρακάτω, εξηγείται ότι η αντίδρασή μας στο γαργαλητό είναι αποτέλεσμα της εξέλιξης του ανθρώπινου είδους επιτελεί πιθανώς σημαντικούς σκοπούς. Η αφηγήτρια Δρ Emily Grossman εξηγεί όλες τις πιθανές θεωρίες που έχουν προταθεί κατά καιρούς προκειμένου να εξηγηθεί αυτή η συνήθης σωματική και συναισθηματική αντίδραση στο άγγιγμα.

Το γαργαλητό θεωρείται μερικές φορές διαδικασία εξοικείωσης μεταξύ συνομηλίκων ή μελών της οικογένειας και συμβάλλει στη δημιουργία δεσμών μεταξύ δύο ατόμων. Μια άλλη θεωρία είναι ότι το γαργαλητό λειτουργεί ως προειδοποίηση, για παράδειγμα ότι κάποιο έντομο περπατά επάνω μας, όμως το ερέθισμα προκαλεί γέλιο όταν αντιλαμβανόμαστε ότι η αίσθηση προέρχεται από έναν άλλο άνθρωπο. Γελάμε όταν μας γαργαλούν επειδή το γαργαλητό ενεργοποιεί μια περιοχή του εγκεφάλου (Rolandic operculum) που ελέγχει τις κινήσεις των μυών του προσώπου, τις συναισθηματικές αντιδράσεις αλλά και την παραγωγή φωνής. Ενεργοποιεί επίσης τον υποθάλαμο, περιοχή του εγκεφάλου που ρυθμίζει, μεταξύ άλλων, τη θερμοκρασία του σώματος, την πείνα και τη σεξουαλική συμπεριφορά, γι’ αυτό και νιώθουμε μια σχετική ευχαρίστηση όταν μας γαργαλούν –ελαφρώς τουλάχιστον.

Αν το γαργαλητό οφείλεται εν μέρει στην αυξημένη ευαισθησία ορισμένων σημείων του σώματος, γιατί δεν γαργαλιόμαστε όταν εμείς ακουμπάμε το ίδιο μας το δέρμα; Η ειδικός εξηγεί ότι ο εγκέφαλός μας αντιλαμβάνεται πότε θα προκύψει το ερέθισμα στο δέρμα κι έτσι καταπνίγει την αντίδραση. Οι επιστήμονες έχουν διαπιστώσει ότι η δραστηριότητα στις περιοχές του εγκεφάλου που κανονικά αντιδρούν στο γαργαλητό είναι μειωμένη όταν γαργαλάμε τον εαυτό μας. Αυτό υποδεικνύει ότι μπορούμε να ελέγξουμε την αντίδρασή μας στο γαργαλητό, πιθανότατα ακόμη κι όταν μας γαργαλά κάποιος άλλος. Τι πρέπει να κάνουμε; Να βάλουμε τα χέρια μας επάνω στα δικά του όταν μας γαργαλά! Αυτό επιτρέπει στον εγκέφαλο να προβλέψει καλύτερα την κίνηση των χεριών και να παρεμποδίσει την αναμενόμενη αντίδραση.