Moody’s – Fitch: Υψηλό το πολιτικό ρίσκο

Οι οίκοι αξιολόγησης Moody΄s και Fitch, κατά τις τελευταίες τους εκθέσεις για την ελληνική οικονομία δεν παραλείπουν να τονίσουν τον εντελώς αστάθμητο παράγοντα της πολιτικής αβεβαιότητας για την πορεία της ελληνικής οικονομίας. Η δεύτερη αξιολόγηση θα επαναφέρει την πολιτική αβεβαιότητα στην Ελλάδα.

Μία ακόμη κοινή τους στάση έγκειται στο ότι, μπορεί οι σχέσεις μεταξύ κυβέρνησης και δανειστών να έχουν βελτιωθεί (συγκρινόμενες με το α’ εξάμηνο του 2015), αλλά παραμένει μεγάλο ερωτηματικό κατά πόσο η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ πιστεύει πραγματικά το πρόγραμμα που εφαρμόζει αλλά και πώς θα κατορθώσει να περάσει κάτι παραπάνω από επώδυνες μεταρρυθμίσεις κυρίως στην αγορά εργασίας και στον τομέα των ιδιωτικοποιήσεων.

Η Moody΄s επιβεβαίωσε την μακροπρόθεσμη αξιολόγηση των ελληνικών ομολόγων σε Caa3 διατηρώντας σταθερό το outlook της ελληνικής οικονομίας, όμως επισημαίνει ότι παρά την πρόσφατη επιτυχή ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης και την αποδέσμευση των 2,8 δισ. ευρώ από το Eurogroup, η συνέχιση της έγκαιρης πρόσβασης της Ελλάδας στη χρηματοδότηση του επίσημου τομέα για το υπόλοιπο του προγράμματος παραμένει αβέβαιη, δεδομένης της απρόβλεπτης φύσης των πολιτικών εξελίξεων, των μέτρων που μένει να εφαρμοστούν στο πλαίσιο του προγράμματος και της πολιτικής δυναμικής που δημιουργείται στην ευρωζώνη.

Ως αποτέλεσμα, οι κίνδυνοι για τους ομολογιούχους του ιδιωτικού τομέα παραμένουν αυξημένοι, δεδομένου του υψηλού επιπέδου κοινωνικής και πολιτικής δυσαρέσκειας και των αδύναμων θεσμών.

Παρά το γεγονός ότι η πρόσφατη εφαρμογή μεταρρυθμίσεων της κυβέρνησης είναι θετική, η αβεβαιότητα που απορρέει από τα εναπομείναντα στοιχεία του προγράμματος, συμπεριλαμβανομένης της δεύτερης αξιολόγησης που αναμένεται να αποδεσμεύσει περίπου 6,1 δισ. ευρώ, είναι ακόμη υψηλή. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα εάν ληφθούν υπόψιν οι δύσκολες μεταρρυθμίσεις που πρέπει να εφαρμοστούν στην αγορά εργασίας αλλά και στο μέτωπο ιδιωτικοποιήσεων.

Η εσωτερική πολιτική δυναμική παραμένει απρόβλεπτη, με την κυβέρνηση να διαθέτει ισχνή πλειοψηφία που δεν διασφαλίζει την έγκαιρη ψήφιση μιας σειράς δύσκολων μεταρρυθμίσεων. Και ενώ οι σχέσεις της Ελλάδας με τους πιστωτές της Ευρωζώνης υπήρξαν σχετικά αρμονικές του τελευταίους μήνες, το πολιτικό τοπίο στην Ευρωζώνη παραμένει ρευστό και ο τόνος των μελλοντικών διαπραγματεύσεων απρόβλεπτος.

Κατά συνέπεια, η Moody’s εκτιμά ότι ο πιστωτικός κίνδυνος για τους ομολογιούχους δεν έχει εξαλειφθεί. Ο κίνδυνος αθέτησης πληρωμών στη διάρκεια του προγράμματος παραμένει σημαντικός δεδομένης της υψηλής αξίας των ομολόγων που ωριμάζουν τον Ιούλιο του 2017.

H Μoody’s θα εξετάσει μια υποβάθμιση της αξιολόγησης των ελληνικών ομολόγων εάν δεν δημιουργηθούν οι συνθήκες που θα διασφαλίζουν την υλοποίηση του τρίτου προγράμματος προσαρμογής. Αυτό θα μπορούσε να συμβεί εάν η ανάκαμψη της οικονομίας αποδειχθεί σημαντικά χαμηλότερη των προσδοκιών, εάν η κυβέρνηση συνασπισμού δεν καταφέρει να συμφωνήσει σε μέτρα που ικανοποιούν τους δανειστές ή εάν προκύψουν πολιτικές ή κοινωνικές εντάσεις που θα υπονομεύσουν τη λαϊκή ή νομοθετική στήριξη στο τρίτο πρόγραμμα.

Αντίθετα, μια αναβάθμιση θα μπορούσε να έρθει σε περίπτωση μείωσης του ρίσκου εφαρμογής του προγράμματος των οικονομικών μεταρρυθμίσεων ή σε περίπτωση βιώσιμης ανάπτυξης και πρωτογενών πλεονασμάτων που θα συμβάλουν στη μείωση του χρέους.

Την πιθανότητα η δεύτερη αξιολόγηση του ελληνικού προγράμματος να διαρκέσει ακόμη και μέχρι το β’ τρίμηνο του 2017, δεν αποκλείει ο αμερικανικός οίκος αξιολόγησης, Fitch.

Σε έκθεσή του για την ελληνική οικονομία, ο οίκος Fitch, μεταξύ άλλων επισημαίνει, ότι οι κίνδυνοι για την ορθή εφαρμογή του προγράμματος είναι ακόμη ισχυροί, καθώς η κυβέρνηση δεν φαίνεται αποφασισμένη πλήρως να το ”καταστήσει κτήμα της”.