Ο Τούρκος δημοσιογράφος Τζαν Ντουντάρ και οι συνάδελφοί του, ο ηγέτης της Κριμαίας Μουσταφά Τζεμίλεφ και οι Γεζίντι ακτιβίστριες Nadia Murad Basee και Lamiya Aji Bashar, είναι οι τρεις τελικοί υποψήφιοι για το Βραβείο Ζαχάρωφ 2016, έπειτα από ψηφοφορία των επιτροπών Εξωτερικών και Ανάπτυξης του ΕΚ.
Ο τελικός νικητής θα επιλεγεί από τον πρόεδρο και τους επικεφαλής των πολιτικών ομάδων του ΕΚ στις 27 Οκτωβρίου, ενώ η τελετή απονομής θα πραγματοποιηθεί στις 14 Δεκεμβρίου στο Στρασβούργο.
Το Βραβείο, απονέμεται κάθε χρόνο από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, σε προσωπικότητες και οργανισμούς που αγωνίζονται για την υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών.
Οι τρεις τελικοί υποψήφιοι για το Βραβείο Ζαχάρωφ 2016 είναι:Ο Τούρκος δημοσιογράφος Τζαν Ντουντάρ Ο πρώην αρχισυντάκτης της τουρκικής εφημερίδας Cumhuriyet, Τζαν Ντουντάρ, συνελήφθη τον Νοέμβριο του 2015, μετά τα δημοσιεύματα της εφημερίδας του που έδειχναν αξιωματούχους των μυστικών υπηρεσιών της Τουρκίας να πωλούν λαθραία όπλα σε Σύρους αντάρτες. Αργότερα καταδικάστηκε σε πέντε χρόνια και 10 μήνες φυλάκιση για «αποκάλυψη απόρρητων κρατικών πληροφοριών», επέζησε από απόπειρα δολοφονίας εναντίων του και σήμερα ζει εξόριστος.Ο πρώην ηγέτης της Κριμαίας Ο Μουσταφά Τζεμίλεφ, πρώην πρόεδρος της Mejlis των Τατάρων της Κριμαίας και Ουκρανός βουλευτής, υπερασπίζεται τα ανθρώπινα δικαιώματα και τα δικαιώματα των μειονοτήτων για περισσότερα από 50 χρόνια. Ήταν έξι μηνών όταν ο ίδιος και η οικογένειά του απελάθηκαν στην Κεντρική Ασία, μαζί με ολόκληρο τον πληθυσμό των Τατάρων της Κριμαίας. Κατάφερε να επιστρέψει όταν ήταν πια 45 ετών. Σήμερα, μετά την προσάρτηση της Κριμαίας στην Ρωσία, του απαγορεύτηκε και πάλι η επιστροφή εκεί.
Οι δύο ακτιβίστριες Γεζίντι Η Νάντια Μουράντ Μπασέ και η Λαμίγια Αζί Μπασάρ, είναι συνήγοροι της κοινότητας των Γεζίντι και των γυναικών που έχουν υπάρξει θύματα σεξουαλικής βίας από το Ισλαμικό Κράτος. Κατάγονται από το Κότσο, ένα χωριό κοντά στο Ιράκ, του οποίου οι κάτοικοι σφαγιάστηκαν από το ΙΚ το καλοκαίρι του 2014. Οι δύο τους είναι μεταξύ των χιλιάδων Γεζίντι κοριτσιών και γυναικών, που απήχθησαν από το ΙΚ και εξαναγκάστηκαν σε σεξουαλική δουλεία και συστηματικούς βιασμούς. Η Μουράντ, αγωνίζεται επίσης, για την αναγνώριση της γενοκτονίας των Γεζίντι.Βραβείο ΖαχάρωφΤο βραβείο Ζαχάρωφ για την ελευθερία της σκέψης απονέμεται κάθε χρόνο από το ΕΚ. Ιδρύθηκε το 1998 για να τιμήσει άτομα ή οργανώσεις για την υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών. Πέρυσι, το βραβείο κέρδισε μπλόγκερ ο Ραίφ Μπαντάουι, ο οποίος παραμένει φυλακισμένος στη Σαουδική Αραβία με την κατηγορία της προσβολής κατά του Ισλάμ.Οι υποψηφιότητες για το βραβείο Ζαχάρωφ προτείνονται από πολιτικές ομάδες ή ομάδες τουλάχιστον 40 ευρωβουλευτών. Οι επιτροπές Εξωτερικών Υποθέσεων και Ανάπτυξης στη συνέχεια ψηφίζουν για τους τρεις επιλαχόντες και, σε μεταγενέστερο στάδιο, η Διάσκεψη των Προέδρων επιλέγει το πρόσωπο που θα τιμηθεί.